به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، مرتضی قورچی امروز در نشست هم اندیشی جغرافیا که توسط انجمن علمی دانشجویی جغرافیا در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، ضمن انتقاد به مدل آموزش کشور، بیان کرد: اکثر طرحهای جامع شهری در کشور درگیر لابیهای قدرت و ثروت هستند که همین لابیگریها به تولید فضاهای مخرب شهری میانجامد.
وی ادامه داد: به طور مثال چند سال پیش طرح جامع شهری تهران تدوین شده و نهادی را جهت بررسی و پیاده سازی این طرح در نظر گرفتند که در نهایت شهرداری این شهر به ادغام این نهاد میپردازد و نهاد مربوطه عملا از کارکرد خود باز میماند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با تاکید بر این نکته که امروز شهر تهران به وسیله هیچ نیروی کنترل کنندهای کنترل نمیشود به همین دلیل است که قدرتها در این شهر با لابیگری خود فضاهای مخرب ایجاد میکند، خاطرنشان کرد: امروز تنها شورای شهر فضای تهران را کنترل میکند که آن هم به نحوی تحت تاثیر لابیهای قدرت قرار میگیرند.
قورچی ضمن اشاره به اینکه امروز شهرها کاملا از دست رفته و درگیر مناسبات قدرت و ثروت شدهاند، در ادامه گفت: با توجه به اینکه نهادهای مدنی در سطح جهان یا وجود ندارند و یا چنانچه وجود دارند بسیار ضعیف هستند، هنگامی که پسافوردیسم به وجود میآید محیط زیست تخریب میشود.
وی تصریح کرد: به طور مثال برند زارا در کشور بنگلادش به ایجاد کارخانه میپردازد و با توجه به اینکه زیر ساختهای حمایت از کارگران در این کشور وجود ندارد همین عامل سبب ضعیف شدن طبقه متوسط و به تبع آن فربه شدن طبقه سرمایه دار میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران افزود: فربه شدن سرمایه دار پول موجود در بانکها را افزایش میدهد و همین عامل سبب میشود تقاضای زارا برای خرید پنبه که بیشتر در کشورهای مصر و ازبکستان است افزایش یابد و در نهایت همین افزایش تقاضا منجر به ایجاد فشار بر زمینهای پنبه این دو کشور میشود و در نهایت تخریب زیست محیطی به وجود میآید.
قورچی بیان کرد: جهان در حال شبکهای شدن است و همین امر سبب افزایش کربن در جهان که به تبع آن سیل، خوشکسالی و طوفانهای بیسابقه رخ میدهد و همین امور تخریب زیست محیطی را افزایش داده است.
ویژگیهای تولید در کشورهای پسافوردیسم
وی در ادامه در خصوص ویژگیهای تولید در کشورهای پسافوردیسم بیان داشت: کوچک سازی بنگاههای تولیدی و بیرون ریختن کارگران و جایگزین کردن ماشینها به جای آنان، حذف انبارداری در فرآیندهای تولید، سفارش گیری تولید کالا و سپس تولید کالای مربوطه، تمرکز گرایی و هدایت اقتصاد جهانی از طریق شهرهای جهانی آلفا، شکل گیری شهرهای جهانی و جهان شهرها و افزایش سرسام آورد بودجههای نظامی از جمله ویژگیهای چنین شهرهایی است.
استانبول تنها شهر جهانی در خاورمیانه
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران با یادآوری این موضوع که بسیاری تصور میکنند مسئله ژئوپلتیک تنها مربوط به بیرون از مرزهای یک کشور است؛ اما اقتصاد پسافوردیسم به ژئوپلتیک جنبه جهانی- محلی داده است، تصریح کرد: در حال حاضر استانبول تنها شهر جهانی در منطقه خاورمیانه است و شهرهای دبی و قطر در حال جهانی شدن هستند، در صورتی که در زمان شاه قرار بر این بود که ایران در این مراتب قرار گیرد.
جهانی شدن شهرها منجر به سرایت بحران از یک شهر به جهان میشود
قورچی با اشاره به این مسئله که در روسیه دو شهر مسکو و سن پترزبورگ شهر جهانی هستند، در بخش دیگری از سخنان خود گفت: شیوه تولید پسافوردیسم سبب شکل گیری وضعیت جدید به نام جهانی شدن معاصر شده است که این امر بحرانهای یک مکان محلی به نام شهر که عملکرد جهانی دارد را به سرعت تبدیل به یک بحران جهانی میکند.
وی ضمن بیان این نکته که اندیشمندان ما باید به صورت جهانی بیاندیشند چرا که ما نیز درگیر این مسئله هستیم، تصریح کرد: همان گونه که مشاهده میکنید در ایران به دلیل ضعف نهادهای مدنی مدام در حال خصوصی سازی هستیم، چنانچه نهادهای مدنی ضعیف نبودند بابک زنجانی به وجود نمیآمد و 800 میلیارد تومان ناپدید نمیشد.